Ortaçağ Sanat Anlayışı
Ortaçağ Sanat Anlayışı, sanat ve tarih ana bilim dalları açısından daima önem arz eden konular arasında yer alır.
İnsanlığın var olmasıyla birlikte sanat eserlerinin de var olduklarını gözlemliyoruz.
Paleolitik dönemden kalma bazı mağara resimleri insanlığın erken çağlarında dahi yaşananları görsel olarak aktarma arayışına gidildiğini kanıtlamaktadır.
Neolitik dönemde ise, insan oğlunun heykelciliğin en basit haline yani taş oymacılığına başladığını görürüz.
Ortaçağ Sanat Anlayışı
Ortaçağ ve Sanat Anlayışı, Erken dönem Hristiyanlık dini ve Roma döneminde yaşadığı baskıyla baş etmek zorunda kalması nedeniyle ifşa olmamak için şifre ve kod niteliğinde sembolizmin gelişmesine yol açmıştır.
Bu konuya birçok örnek verilebilir!
En çok karşılaştığımız örnekler arasında ; “Zeytin ağacının dalı, Ekmek, Balık ve Güvercin” yer alır.
Ortaçağ Ve Sanat Anlayışı ve Ortaçağ Avrupa Sanatı denince akıllara, Soylular, Rahipler, Burjuvalar ve köylüler olmak üzere karanlık çağlardan sonra ki dönemlerde var olan insan sınıflandırılmasının katılığı gelmelidir.
Milattan Sonra 5. yüzyıl ve 13. yüzyıllar arasını kapsayan yıllar işgaller, savaşlar, çalkantılarla dolu ve insanların karanlıklara gömülü olduğu yıllar aynı zamanda Avrupa uluslarının doğuşunu belirleyen çağlardır.
Hezeyan ve geçişlerle dolu bu dönemde insanoğlunun sanat anlayışını inceleyecek olursak teolojinin, dini efsanelerin ve kilisenin her zaman yaşamın merkezinde olduğu, sanat akımından bahsedebiliriz.
Tüm bu sebeplerden dolayı coğrafi konuma bağlı olarak sanatta daima farklı kültürlerden etkilenme meydana gelmiştir.
Düşünce alanında kilisenin koymuş olduğu kurallar geçerli olmasına “Dogmatizm” denir. Bilgiyi, inancı ve düşünceyi kilisenin merkezde olduğu normlarla birleştirmeye ise “skolastik” düşünce denilir.
Her ikisi de Ortaçağ sanat anlayışının yanı sıra toplumun yaşantısında oldukça etkendir.
Hiç şüphesiz, Ortaçağ’ ın skolastik düşünce sisteminin katılığı, dönemin sanatçılarında büyük tepki oluşmasına neden olmuştur.
Genel halk tabakası ya çiftçilerden meydana geldiğinden mimari yapıların çoğunda mevsim tasvirleri yer almaktadır.
Sonra ki yıllarda ise Bizans donukluğunu aşmış olan motif ve figürlere rastlanır.
Ortaçağ, insanlık tarihinin çok önemli olan, bir uygarlık dönemi basamağı sayılır.
Savaşların ekseninde yaşanan zorlu yılların yanı sıra estetik ve özgünlükten yoksun sanat anlayışı nedeniyle bu dönem daima akıllarda “ karanlık çağ” olarak yer edinmiştir.
Erken dönemde duvar resminin yanı sıra minyatür adı verilen kitap resmi de yaygınlık kazanmıştır.
Minyatürlerde ve kitap resimlerinde, “Adem ile Havva’nın yaradılışından, şeytana uyup yasak meyveyi yemelerine, cennetten kovulmalarına kadar geçen olayların” tasviri yer almaktadır.
Bu dönemde mimarlık ön plandadır. Romanesk sanat deyince ilk akla gelen, Ortaçağ’ın sanat anlayışını yansıtan büyük manastır yapılarıdır.
Bu yapılar yalnız dinsel değil, sosyal ve kültürel etkinlikleri de içeren yapı kompleksleridir. Romanesk kiliseler ise kalın taş duvarları, masif kuleleri ve heybetli görünümleriyle kimi zaman bir şatoyu anımsatırlar.
Romanesk heykel ve figürlerde bu dönemde mimari yapılar aracılığıyla dönemi yansıtan öğeler arasındadır.
Yapım aşamaları yüzlerce yılı bulmasına rağmen, katedraller çoğu zaman şehir ekonomilerinin gelişmesine önemli katkı sağlamıştır.
Şüphesiz, bu gelişimin sebebi Rönesans dönemine kadar süren “ Gotik Sanat” ilişkisidir. Gotik Sanat, Ortaçağ’ ın son döneminde açığa çıkmıştır.
Çoğunlukla katedrallerde rastladığımız Ortaçağ ve Sanat Anlayışı elbette geçmiş tarihten günümüze hayranlık uyandıran sanat eserlerini dünya tarihine kazandırmıştır.
Ayrıca görkemli katedrallerin yapımı sırasında betimlemeler için, farklı vitray teknikleri de kullanılmıştır.
Çeşitli motiflerle ve figürlerle süslenen renkli cam sanatına “vitray” adı verilir. Gotik sanatta vitray, iç mekana büyülü bir atmosfer sağlar.
Ekonominin ve şehir hayatının büyüyerek geliştiği Ortaçağ zamanla, yerini Rönesans ve etkilerine bırakacaktır.
Yeni bir yazı da görüşene dek hoşçakalınız!
Tülay Çağlar Kadı
Son Yazıları Tülay Çağlar Kadı (tüm yazıları)
- Türkiye’nin en büyük akademik ödülleri sahiplerini buldu! - Aralık 23, 2019
- Saturday Night Fever Müzikali - Aralık 23, 2019
- Uçan Adam’ ve ‘Cesur Farecik’ çocuk tiyatro oyunları - Aralık 23, 2019
1 Yorum
Bilgiler için teşekkürler