Osman Hamdi Bey Sıra Dışı Yaşamı

Osman Hamdi Bey Sıra Dışı Yaşamı

Osman Hamdi Bey sıra dışı yaşamının oldukça ilgi çektiğini ve ressamlığın yanı sıra aynı zamanda ilk Türk arkeoloğu ve diplomat olduğunu biliyor muydunuz?

“Osman Hamdi ” Tanzimat Dönemi’nin yetiştirdiği sanatçı ve aydınları arasında yer alır.  Sanatçının,  yaşam hikayesinin oldukça sıra dışı olduğu söylenebilir.

Güzel sanatlara ve resme olan tutkusu nedeniyle bir anda yeni bir karar alarak , mevcut eğitimine ara verip tercihini “Paris Güzel Sanatlar Okulu’na Ecole des Beaux Arts’ a” devam etmekten yana yapmıştır.

Sanatçı ve devlet adamı, tarih sever Osman Hamdi Bey, Osmanlı sadrazamlarından İbrahim Ethem Paşa’nın oğludur. Türk resim sanatının öncülerinden Osman Hamdi Bey‘in eserleri daima rekor fiyatlara alıcı bulmuştur.

Osman Hamdi Bey Hakkında;

Yeni bir karar alarak tüm kaderini değiştiren bir adım atmıştır oysa ki Osman Hamdi Bey,  dönemin Osmanlı İmparatoru tarafından hukuk eğitimi için yurtdışına gönderilen sayılı öğrencilerden biridir.

30 Aralık 1842 tarihinde, İstanbul’ da doğan Osman Hamdi Bey tüm yaşamı boyunca ülkemize derin ve anlamlı hizmetlerde bulunmuştur.

Günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen dünyaca ünlü İskender Lahti’ni  yıllar sonra bularak geçmişten günümüze köprü olması için katkıda bulunan  Osman Hamdi Bey’ dir.

Arkeolog, müze müdürü, sanatçı olmasının yanı sıra belediye başkanlığı da icra etmiş olan Osman Hamdi Bey’ in yaşam hikayesi de, eşine rastlanmayacak tarihi eserler kadar enderdir.

Osman Hamdi Bey’ in tarihe olan değerli katkıları Fransız, Alman, Yunan, İspanyol hükümetleri tarafından, defalarca madalyalarla ödüllendirilmiştir.

Anadolu defalarca farklı medeniyetlere beşiklik etmiş oldukça zengin kültürel ve tarihi bir mirasa sahiptir.

Bu mirasın önemini bilen “ Osman Hamdi Bey” 1884 yılında ülkemizin tarihi  eserlerini korumak amaçlı yeni bir kanun çıkarılmasına vesile olmuştur.

Bu gelişmenin hemen ardından yabancı görevlilerin yaptığı kazılarda ortaya çıkan eserlerin yurt dışına götürmesini engellemek maksatlı Türkiye’ deki ilk müze binasını tasarlamıştır.

Böylelikle açığa çıkan tarihi eserler korunabilecek, gereken onarım çalışmaları yapılabilecek ve Türkiye arşivlerine kaydedilebilecektir.

Kaplumbağa Terbiyecisi

İlerleyen yıllarda, Bağdat Yabancı İşler Müdürlüğü’ne atanmış olması ve İstanbul’da sarayda çalışmış olması, Müze-i Hümayun yani İmparatorluk Müzesi’ ne atanmasına etken olmuştur.

Figürlü kompozisyon tekniğini  kullanan Osman Hamdi Bey’ in en ünlü sanat eseri ise “Kaplumbağa Terbiyecisi’ dir”. Günümüzde eseri, “Suna Kıraç-İnan Kıraç Vakfı” açık arttırma ile kazanılan Pera Sanat Müzesi’nde yakından görebilirsiniz.

Kaplumbağa Terbiyecisi’  eseri ile ilgili iki önemli gelişme akıllarda kalmalıdır. Birincisi, kaplumbağa terbiyeciliği gerçekten bir meslek miydi bilinmez…

Daima merak konusu olan bu tasvir  aslında Osman Hamdi Bey’ in meslek hayatında ki öngörülemeyen, iddialı meslek geçişlerini ve birden çok işi tek bir hayatta icra etmesini yansıtmaktadır.

En önemlisi ise yaşamı boyunca kimsenin bilmediği daha nice mesleği icra ettiği söylenmektedir.

Ressam, müze müdürü, belediye başkanı, öğretmen hatta arkeolog olmak tıpkı kaplumbağa terbiyecisi bir kimsenin ehlileştirdiği kaplumbağalar gibi birbirinden farklı meslek gruplarının bütünlük içinde hayatta nasıl aynı çizgide buluştuğunu, bizlere anlatmaktadır.

“Kaplumbağa Terbiyecisi’  eseriyle ilgili ikinci nuans dönemin Oryantalist ressamların sık tercih ettikleri yöntem olan “çift çizim tekniği” ile resmedilmiş olmasıdır.

Teknik nedeni ile “Kaplumbağa terbiyecisi” eseri kısa süreli aralıklarla,  sanatçı tarafından iki kez resmedilmiştir.

Osman- Hamdi- Bey

Pembe Başlıklı Kız

Pembe Başlıklı Kız, Osman Hamdi Bey’in Haziran 1904’te yaptığı yağlı boya tablodur. Eserde pembe başlığa benzer tonda bir elbise giyen kız çocuğu açık bir alanda durmaktadır.

Esasında bu tablo, Osman Hamdi Bey’in 1893 – 1958 yılları arasında yaşamış olan kızının 11 yaşında iken yaptığı portresidir.

Sanatçımız, model olarak kendisi kadar ailesi ve yakınlarına da eserlerinde fazlasıyla yer verirdi.

Sanatçının, eserlerinde işlediği konu ve figürler genellikle; Türk el sanatları, Türk kültürü, Türk mimarisi, çinili panolar, halı, türbe mekanlar, hat levhalar ve renkli giyinen insan figürleridir.

“Kaplumbağa Terbiyecisi”,

“Arzuhalci”,

“Kuran Okuyan Hoca”,

“Silah Taciri”,

“Leylak Toplayan Kız”,

“Şehzadebaşı Camisi Avlusunda Kadınlar”,

“Feraceli Kadınlar”,

“Mimozalı Kadın”,

“Ab-ı Hayat Çeşmesi”,

“Mihrap”,  Osman HamdiBey’ in en çok bilinen ve yorumlanan değerli eserleri arasında yer almaktadır.

Günümüz insanına miras bıraktığı değerli sanat çalışmaları ve tarihi eserlerini toplum olarak daima minnet ve şükranla anmalıyız.

Ülkemiz insanı için yaşamı boyunca bir nevi köprü vazifesi görüyor olması nedeniyle Osman Hamdi Bey, idol aydınlar arasında yer alır.

The following two tabs change content below.
Sanat Tasarım Fakültesi bölümü mezunu köşe yazarımız, özel bir vakıf üniversitesinde mentör eğitimci olarak görev yapmaktadır. Tarih alanında yüksek lisansını tamamlayan yazarımız, kültür sanat alanında farklı platformlarda, popüler düzeyde yayınlar hazırlamaktadır. "Mecmua İstanbul ve Cemiyet Sanat Dergi" genel yayın yönetmenidir.

Son Yazıları Tülay Çağlar Kadı (tüm yazıları)

BU SAYFAYI PAYLAŞ

.