Cumhuriyet Ressamı Nurullah Berk
“…Elbette hemen her konuda eleştiri gerekir, eleştiri insanın daha iyi erişmesi için gereklidir yoksa hepimiz kendi yaptığımızın doğru ve vazgeçilmez olduğuna inanır, sonunda da tükeniriz. Eleştiri yalnızca insanları kırmak, onları aşağılamak için yapıldığında dikkate alınmaz ve kırgınlık yaratır. Bütün meseleler “insanlık” kavramı etrafında toplanıyor. Bizde asıl eksik bu kavram mı? Duygudan mı yoksunuz? Başkasına, başkasının çabasına, başkalarının getirdiğine o kadar kayıtsız mıyız ki…” Nurullah Berk,1959 Varlık Dergisi’nde yayımlanan “Tenkit Ahlâkımız” makalesinde bu sözlerle, Türk sanat tarihine ışık kaynağı olmuştur. Bence sonsuzluk içinde değişim, insan ruhunun sürekli yeni şeyler söylemek, görmek, yapmak tutkusundan ziyade kişilerin kendisi olabilmek cesareti, kendini keşfetmek isteği ile ilişkilidir. Hayatın sonsuz akışına eş değer olarak Nurullah Berk, “yeni şeyler üretmek” gerektiğini vurguluyor. Usta sanatçının da belirttiği gibi kendi doğamızı kabul duygusu, potansiyelimizin farkında olmak zor, başkası gibi olmak çoğunlukla daha kolay geliyor. Adı tarihe geçmiş birçok isim bence bu cesarete, güzel niyete ve yalnızlığa talip olabilen adamlardır.
Dilerim ki…”Yeni şeyler yapmak için gereken bilgiye sahip olmayan, gelişmek ve ilerlemek isteği sınırlı insanların yaptıkları eleştiriler, yeni ve farklı bir şeyler yapmak isteyen insanların üretimleri etkilemesin ve yılgınlığa sevk etmesin çünkü eleştirinin yıkıcı olması aslında bireyleri değil hepimizi etkilemekte çoğu zaman sanatçı ve üretici kişiler sırf eleştiriler nedeniyle farklı düşünmekten, farklı şeyler yapmaktan kaçınmaktadır…”
Türkiye Sanat Tarihi hâlâ etkisini sürdüren yalnız konusu değil, biçimi itibariyle de geleneksel Türk minyatürlerinden etkilenilerek eserler üreten Nurullah Berk, ressam ve Güzel Sanatlar Akademisi hocası ve Cumhuriyet dönemi sanat tarihi üzerine yazılarıyla tanınmaktadır. Türk Resim Sanatında özel bir yeri bulunan güçlü ressam, insan öğesinin sanat beğenisi ve kültürüyle yüceltilmesi, üretken olması gerektiğini vurgulamıştır. Sanatçının, eser ve koleksiyonlarının her biri biçim ve içerik uyumu, modern sanat yaklaşımı, ‘kübizm’, geometrik estetik anlayışına ve konstrüktivizm izlenmektedir. Nurullah Berk, Türk motiflerini doğru açıdan ele almasıyla kimi zamansa usta olan bir başka sanatçıyı da resmederek aslında bir anlamda kültürel birikimi gelecek kuşaklara taşımıştır. Nurullah Berk, tüm yaşamı boyunca çalışmalarını çıkarmış olduğu kitaplarıyla da desteklerken ana eksende daima Türk sanatının yöneldiği Batı dünyası yolculuğunda kimliksel yapının korunması ve özgün olarak Türk sanatının kendine yer edinmesi fikridir. Yazarlığı da bulunan sanatçı Nurullah Berk, Modern Sanat, Türk Heykeltraşlığı, Türkiye’de Resim, Resim Bilgisi gibi eserlerin yanı sıra çokça sayıda nitelikli makale hazırlamıştır.
Devlet Resim ve heykel Sergileri öncelikli olmak üzere yurt içinde ve dışında sergilere katılan sanatçı, 1929’da kurulan Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliğinin kurucularından ve D Grubu üyelerindendir. Nurullah Berk, Türk resim sanatının Avrupa sanat akımlarının gerisinde kaldığına inanan beş sanatçı arkadaşıyla beraber (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Cemal Tollu, Elif Naci, Abidin Dino, Eşref Üren ve heykeltıraş Zühtü Müridoğlu ) D Grubu’nu kurmuştur. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, Sanayi-i Nefise Mektebi, Müstakil Ressam ve Heykeltıraşlar Birliği’nden sonra kurulan dördüncü birlik olması nedeniyle alfabenin dördüncü harfini yani D harfini isim olarak uygun görmüştür. Yaşadığı dönemin toplumsal ekonomik ve sosyal yapısındaki değişimini eserlerinde sadelik, figürlerin geometrik parçalar ve geleneksel sanatlara ait süslemeleri ile yansıtarak işlemiştir. Damlar, iskambil Kâğıtlı Natürmort, Tayyareciler, Liman gibi tablolarıyla Türkiye’de kübizmin ilk örnekleridir.
Son Yazıları Tülay Çağlar Kadı (tüm yazıları)
- Türk Tarihinde İz Bırakan Kadınlar - Nisan 2, 2024
- Fotoğraf Yarışması Başvuruları Başladı - Nisan 2, 2024
- Genç yetenek İlyun Bürkev - Şubat 29, 2024
