YAĞLI BOYA RESİM – Özgün Sanat Yazıları
HARUN ARI
Kimyasal maddeler her zaman ve birçok yerde karşımıza çıkmakta, hayatımızı kolaylaştırmakta bunun yanında bazen zararlı etkileri sonucu olumsuz sonuçlar da ortaya çıkmakta… Birçok konuda olduğu gibi resim sanatında, özellikle yağlı boya resim tekniğinde püf noktaları vardır. Küçük gibi görünen aslında önemli ve büyük konular. Günlük hayatımız da da öyle değil mi? Küçük hatalar hayatımıza mal olabiliyor.. Bazen en güzel detaylar, çok küçük ayrıntılarda gizli olabiliyor!
Yağlı boya resim de kullanılan fırçalara bir sürü paralar veriyoruz bir bakıyoruz daha ilk resimde fırçalar epey yıpranmış, bozulmuş fırçaları bozulmadan uzun süre kullanabiliriz çok basit bir işlem ile resme başlamadan astarlanmış tuvali çok ince zımpara ile zımparalarsak fırçalarımızı korumuş oluruz. Zımparalanmamış tuvalin yüzeyi pürüzlü olduğundan fırçalarımız için zımpara vazifesi görür, fırçalar daha ilk resimde neredeyse kullanılamayacak hale gelir. Küçük ve yararlı bir bilgi! Günümüzde bir çok alana kullandığımız çeşitli boyalar var. Kalitesiz boyalardaki kimyasallar ciğerlerde ciddi tehlikeler yaratabilir. Boyalar inceltmek için tiner kullanılırken buharlaştığı için havadaki oksijenin azalmasına dolayısıyla solunum problemlerine yol açar
Yağlı boya resimde boyaları inceltmek için ne gibi maddeler kullanılır?
Kapı pencere boyarken kullanılan, tiner mi?
Bu soru bana göre aslında sınav sorusu… Bu soruyu sorduğumuzda verilen cevapla kişinin kilosunu, boyunu ölçmüş oluyoruz. Sorduğumuzda tiner, kokusuz tiner, terebentin ,neft yağı cevaplarını alıyorsak çok yazık. Başka soru sormaya gerek yok, sınav bitti. Günümüzde resim öğrettiğimiz (Güzel Sanatlar Lisesi…) okullarda yağlı boyalar- tinerle inceltiliyor, sanatçıyım diyenler de aynı şekilde tiner kullanıyorlar. Birçok kursta kursiyerler tiner veya benzerlerini kullanıyorlar. Neft yağı, terebentin, gaz, benzin, tiner boyaları çürütmeğe yararlar. Bu sıvılar boyanın kimyasını bozar ve matlaştırır. Bunlar yağlı boyayı çürüttüğü için temizleme işlerinde kullanılır. Çalışma sırasında fırçadaki rengi silmek istersek önce bu sıvılardan birine fırçanın kıllarını batırıp çalkalarız; sonra da bir bez parçası ile kurularız. Çok sevdiğim ressam arkadaşımı birkaç ay önce kaybettik son yıllarda ciğerlerinden zor nefes alıyordu… Nedeni ise tinerle resim yapmak! Kışın küçük atölyelerde bütün gün resim yapmak zorunda olan arkadaşlarımız akşama kadar tiner çekmiş gibi oluyorlar. Bu maddeleri kullanarak sağlıklı olmaktan nasıl söz edebiliriz yine sorduğumuz ressamlar cevap olarak tiner kullanmadığını, terebentin kullandığını söylüyor veya havalı bir ses tonu ile kokusuz tiner kullandıklarını söyleyenler var. Şaka gibi… Tiner boya çözücüdür, terebentin de tinerden daha büyük çözücüdür. Bana hiç kimse tiner ve benzeri maddeler insan sağlığına zararlı değildir diyemez!
Yağlı boya resim tekniği eski bir teknik, Rönesans döneminden bile önce uygulanan bir resim tekniğidir. Yağlı boya resim üzerinde devamlı çalışabilme olanağı vardır. Yapılan resimler uzun ömürlüdür. Resimlerin temizlenme ve bakım kolaylığı olması nedeniyle diğer tekniklerden daha fazla tercih edilmektedir. Günümüzde resim sanatı ile uğraşan insanların bu teknikle ilgili yanlış ve tehlikeli olabilecek bilgileri ve uygulamaları var. Çok net! Tiner ,terebentin boyayı çözer, çürütür. Yağlı boya resimde kullanılan yağlar, medyumlar boyayı besler daha güzel ve uzun ömürlü olmasını sağlar. Günümüzde bir çok kişi yağlı boya resim yaparken boyanın hızla kurumasını,parlamaların olmamasını istemekte bu nedenle tineri tercih etmektedirler. Tinerle yapılan resimlerin solması, silikleşmesi kısaca bozulmasına çok şahit oluyoruz. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası alt katında çok büyük yağlı boya resimler vardı. Bu resimler zamanında Bursa’ da adını herkesin ezbere bildiği kişiye siparişle yaptırılmış. İşin komik tarafı Bursa da birçok ressam özgeçmişlerinde böbürlenerek bu kişiden 3- 5 yıl kurs aldığını yazıyorlar!
Resimler grileşmiş, matlaşmış, solmuş, sararmış zafiyet geçirmişler. Son gittiğimde yerinde yoklardı. Bu resimler de tiner mağdurlarıydı. Resimde boya inceltme işini öğrenciliğimizde bezir yağı ile yapardık ,o da çok geç kurur bazen 20 gün ,1 ay da zor kurur ve istemediğimiz çok parlamalar da olmaktaydı. Yağlı boyalar renklere göre kuruma süreleri de değişkenlik göstermektedir ;bazı renkler hızlı kururken ,bazıları yavaş kurur. İşin doğrusunu yıllar önce İstiklal Caddesi Tünel Sanat Galerisi‘ nde açtığım sergi günlerinde üstat, duayen abimiz Orhan Taylan’ dan öğrendim . Kendisini tanıma fırsatını buldum. Gerçekten özgeçmişinde yazdığı gibi pipo içmiyor ,sakal da bırakmamış,bere takmıyor, hiçbir konuda böbürlenmiyor tam tersi herkesle bildiklerini paylaşıyor, Asmalı mescitte oturup yıllardır resim yapıyor. Yağlı boya resim tekniğinde inceltici olarak Haşhaş yağı, balmumu, dammar reçinesi karışımı ile yapılan maddeyi kullanıyoruz yine tinerde olduğu gibi boyalar hızlı kuruyor, istemediğimiz parlamalar da olmuyor,reçine den dolayı da boya yüzeye çok güzel yapışıyor,resim yaparken inceltilen boya nefis bir şekilde tuvalde adeta dans ediyor. Sonuç mükemmel boya kesinlikle matlaşmıyor tam tersi canlı ve istenilen şekilde oluyor. Önce sağlık ,sağlığımızı korurken çok da güzel sonuca gitmiş oluyoruz.Her kullanımda üstat Orhan Taylan ı da saygı ile anmış oluyorum. Özgeçmişi bence en güzel örneklerden ,ilginç ve enteresan ancak o kadar dikkat ettim solak değil sağ elini kullanarak resim yapıyor! Ressamlar oturup resim yapmalı ama doğrusunu bilerek ve sağlıkla…
Son söz ” Tanrı son yaratıcı kalan herkes kopyacıdır ”
Harun ARI
01.09.1958 yılında Bursa’da doğdu. İlk ve ortaokuldan sonra lise öğrenimini daha sonra resim öğretmeni olarak atandığı Türkiye’nin en eski eğitim çınarlarından olan Bursa Erkek Lisesi’nde tamamladı. Lise öğreniminden sonra daha çocukluk yıllarında gönül verdiği resim sanatıyla ilgili eğitim alması gerektiğine karar verdi. Bu konuda eğitimini Bursa Eğitim Enstitüsünde Resim Bölümünde 1980 yılında tamamladı. Dört yıl Trabzon Araklı Lisesi’nde öğretmenlik yaptıktan sonra Bursa’ya atandı ve resim çalışmalarına ağırlık verdi. Türkiye’nin çeşitli illerinde ve yurt dışında 50’ın üzerinde sergiye katıldı. Bursa Devlet Güzel Sanatlar Galerisinde seçici kurul olarak görev aldı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın çeşitli komisyonlarında önemli görevlerde bulundu.;2008 yılında Lise Görsel sanatlar müfredatının hazırlanmasında çalıştı. Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yazma Komisyonlarında çalıştı.
Harun Arı sanatçı olmanın toplumsal sorumluluğunu ve ne kadar fedakarlık gerektirdiğini iyi bilir , sanatın hem sanat, hem de toplum için yapılması gerektiğine inanır. Ona göre resim okunabilen bir gerçekliktir. Resimde anlaşılırlık ilkesini savunur. Resimde ustalık geleneğine önem verir. Boya tekniklerinden yağlı boya ,akrilik boya ,sulu boya, guaj boya, pastel boya tekniklerini başarıyla kullanır. Sürekli özgün arayışlar içindedir ve ayakları yere basan estetik anlayışını ustalığıyla birleştirme çabasındadır. Halen resim öğretmenliği ve resim çalışmalarını Bursa’ da sürdürmektedir.
Katıldığı Sergilerden Bazıları
2004 – “Türk Resim Sanatı Ustaları Özgün Baskı Resim” Sergisi – Bursa Devlet Güzel Sanatlar Galerisi
2004 – “Türk Resim Sanatı Ustaları Özgün Baskı Resim” Sergisi – Uludağ Üniversitesi Sergi Salonu
2008 – “Kişisel Sergi” – Deniz Atı Sanat Galerisi Beyoğlu İstiklal Caddesi
2009 – “Yolun Başladığı Yer” Sergisi – TOFAŞ Bursa Anadolu Arabaları Müzesi
2009 – “Yolun Başladığı Yer” Sergisi – Maritime Pinebeach Hotel Belek-Antalya
2009 – “Bindallı” Sergisi (Karma) – İzmir Resim Heykel Müzesi
2009 – “Renklerin Dansı” – Bursa Zafer Plaza Sergisi
2009 – Antalya Olympos Canlı Performansı
2010 – Isparta Yalvaç Kültür ve Sanat Etkinliği – Yalvaç Müzesi Sergisi
2010 – “İstanbul’dan Avrupa’ya Sanat Rüzgarları Sergisi” Basın Müzesi İstanbul
2011 – “Ekim Geçidi” Trabzon Sergisi
2011 – “Ekim Geçidi” İstanbul Sergis
2011 – “Ekim Geçidi” Bursa Sergisi
2011 – “Ekim Geçidi” Eskişehir Sergisi
2011-İstanbul İstiklal cd. Ziraat bankası Tünel sanat galerisi kişisel sergi,
2012 YUNANİSTAN- İskeçe , abdera (xsanti ) Festivali canlı performans,sergi
2012 Şubat Bursa Devlet Güzel Sanatlar Galerisi’ İstanbul Arı Bakışı ’ Kişisel Sergi
2012- Haziran ,Macaristan Szekesfeherva r Sanat evi tanıtım sergisi.
2013- Nisan ,İzmir Resim Heykel Müzesi ‘İstanbul a Bakış’ kişisel sergi
2016-1 Kasım-15 Kasım Yalova Belediye Sanat Galerisi ’Deniz ve Dalgalar Resim Sergisi’
2016-21 Kasım 21 Aralık İzmit Kardemir Sigorta ofiste sanat 29 “ Deniz ve Dalgalar “ kişisel resim sergisi
2017- 13-20 Ocak Bursa/ Nilüfer / Konak Kültürevi / Şakir Askan “ Şiirleriyle Resimleri” Kişisel resim sergisi
2019- 19-30 Aralık ^Sanata dokunuş^ Bursa Erkek Lisesi (Tarihi Bina) Kişisel proje sergisi.
Harun Arı
Son Yazıları Harun Arı (tüm yazıları)
- YAĞLI BOYA RESİM – HARUN ARI SANAT YAZILARI - Kasım 23, 2021
