Neyin Sanat Olduğuna Kim Karar Verir?

NEYİN SANAT OLDUĞUNA KİM KARAR VERİR?

Danimarkalı sanatçı Jens Haaning’in Kunsten Modern Sanat Müzesi ‘nin “Work it Out” sergisi için bir Danimarkalı ve Avustralyalının yıllık gelirini gösteren çalışmasını yeniden yapmak için sanat eseri adına iki boş cam çerçeve olarak ortaya koyduğu çalışma bir sanat eseri mi?

Yoksa müze yönetimine göre bu bir sahtekarlık mı?

Sanatçının davranışı sanat kapsamında düşünülürse etik mi?

a) Olay Yeri :Danimarka
b)Taraflar: 1) Sanatçı: Jens Haaning 2) Karşı Taraf : Kunsten Modern Sanat Müzesi
c) Konu: Danimarka, sanatçı Jens Haaning’i konuşuyor.

Sanatçı Haaning, ülkesindeki Kunsten Modern Sanat Müzesi’nden bir Danimarkalı ve Avustralyalının yıllık gelirini gösteren çalışmasını yeniden yapmak için para aldı. Haaning’e, sanat ile çalışma hayatı arasındaki ilişkiye odaklanan “Work it Out” başlıklı sergide eserlerinin yer alması için tam 84 bin dolar (ortalama 750 bin TL) ödeme yapıldı.

Sanatçı, bir süre sonra iki cam çerçeveden oluşan enstalasyonu müzeye gönderdi.

Ancak çerçevelerin içinin boş olduğu görüldü.

56 yaşındaki sanatçının, sergi için “Danimarka ve Avusturya’daki bir kişinin ortalama yıllık gelirini” içerdiğini söylediği iki boş çerçeve gönderdiği ortaya çıktı.

Eserin adını ise ‘Parayı al ve koş’ koydu.
Haaning, müzeye bir e-posta göndererek, ‘Benden istediğiniz iki eseri yeniden yorumlamak yerine, sergi için yeni bir iş yapmayı seçtim.

Çalışma hem sizin sergi konseptinize hem de ilk başta sergilemeyi planladığımız eserlere dayanıyor” ifadelerinde bulundu.

Ancak müzenin bu durumdan çok rahatsız olduğu ve sanatçının parayı geri ödemediği takdirde yasal işlem başlatmak zorunda kalacağı ifade edildi.

Kunsten Modern Sanat Müzesi’nden yapılan açıklamada, Haaning, önümüzdeki ocak ayında sergi sona erene kadar parayı iade etmezse sanatçıyı polise bildirme seçeneğinin değerlendirildiği bildirildi.

Konuyla ilgili açıklama yapan Haaning, parayı iade etme planının olmadığını belirtirken, olası sonuçlardan dolayı ‘endişe duymadığını’ ifade etti.

CNN International’a konuşan Haaning, “Sanatsal bakış açımla, onlar için hayal edebileceklerinden çok daha iyi bir parça yaratabileceğimi gördüm.

Para çaldığımı düşünmüyorum. Planladığımızdan belki 10 ya da 100 kat daha iyi bir sanat eseri yarattım. Sorun ne?” dedi.
Müzede şu an Haaning’in “Parayı Al ve Koş” eseri “Danimarka ve Avusturya’daki bir kişinin ortalama yıllık gelirinin görselleştirilmesi” başlığı altında sergileniyor.

Haber Bağlantı Adres: https://www.sozcu.com.tr/…/sanatta-son-nokta-bu-eser…/

Kültür-Sanat haberleri (sozcu.com.tr)

Danimarkalı bir sanatçı, “sefil” çalışma koşulları ve düşük ücret olarak nitelendirdiği durumu protesto etmek için yerel bir sanat müzesine 70.000 avroyu geri ödemeyi reddediyor.

Sanatçı Jens Haaning, sanat ve çalışma hayatı arasındaki ilişkiye odaklanan “Work it Out” başlıklı bir sergi için önceki iki sanat eserini yeniden canlandırmak üzere Aalborg’daki Kunsten Modern Sanat Müzesi’nden 534.000 Danimarka kronu (71.808 €) aldı.

Müze, Haaning’in onlara, Danimarka ve Avusturya’daki bir kişinin ortalama yıllık gelirini görselleştirecek nakit para içeren iki resim çerçevesi göndermesini bekliyordu.
Ellerinde iki boş çerçeve ve Haaning’in “Parayı Al ve Koş” adlı yeni bir kavramsal sanat eseri yaratmak için parayı cebe indirdiğini söyleyen bir not vardı.
Kunsten, Euronews Next’e Haaning’in hamlesinin beklenmedik olduğunu doğruladı.
Bir müze sözcüsü, “Küratör, Jens Haaning’in eseri ve eserin başlığını “Parayı Al ve Çalıştır” haline getirdiğini yazdığı bir e-posta aldı.

Daha sonra, paranın esere yatırılmadığını tespit ettik” dedi.
Kunsten’in bir sözcüsü Euronews Next’e verdiği demeçte, müzenin gelecek yılın başlarında geri ödemesinin beklendiğini söyledi.

“En başından beri Jens Haaning ile serginin 16 Ocak 2022’de sona ermesinden sonra paranın iade edilmesi gerektiğine dair yazılı bir anlaşmamız var. Bu anlaşma hala geçerli” dediler.

Ancak Haaning, Danimarka ulusal yayın kuruluşu DR’ye müzenin parasını iade etme niyetinde olmadığını söyledi. “Hayır, olmayacak. İş, onların parasını almış olmam” dedi.
Sanatçı DR’ye, yeni çalışmasının Kunsten’in sergi için kendisine teklif ettiği ücretten ilham aldığını söyledi. Haaning’e göre, iki eseri yeniden yaratmak için kendi cebinden yaklaşık 3.300 € ödemek zorunda kalacaktı.

NETİCE:

Sanatçı öncelikle etik mi davranmıştır?

Yoksa yaptığı kavramsal sanat kapsamında olduğu için etik midir?

Verilen sipariş dışında bir çalışma teslim etmek etik midir?

Sözleşme kapsamında bir sanat eseri yapımı bu kadar net açıkça tanımlanabilirse her sipariş de bir sanat eseri mi?

Haaning’in “Parayı Al ve Koş” eseri “Danimarka ve Avusturya’daki bir kişinin ortalama yıllık gelirinin görselleştirilmesi” başlığı altında sergileniyor olması göz önüne alındığında müze bu eseri sanat eseri kabul etmemişse neden sergiliyor?

Sanat, sanat eseri ve sanatçı kavramları bilinen veya bildiğinizi sandığınız klasik düşünce yapısı yanında başka bir yerde başka bir düşünceyle şekilleniyor.

İŞİN ÖZÜ: Bu sanat eseri mi? Sanatçının tavrı etik mi? Sanata ve sanatçıya sınır konulabilir mi ve konulmalı mı? Kavramsal sanata hangi cepheden bakarsak anlamaya başlarız?

Hakkında
Diğer Yazıları

Vecdi Uzun

1959 Mersin doğumludur. İşletme ve Felsefe Lisans mezunu olup, Sanat Tarihi Lisans ve Yüksek Lisans eğitimine devam etmektedir. İş hayatını başlangıçta banka ve finans sektöründe üst düzey yönetici ve daha sonra bir dış ticaret şirketinde ortak olarak sürdürmüştür. Yayınlanmış bazı sanatçı biyografileri kitapları bulunmaktadır. Şu an düzenli olarak çeşitli gazete ve dergilerde başta “Genç Ressamlar” olmak üzere plastik sanatçıları tanıtıcı yazılar, inceleme yazıları ve sanat yazıları yayınlamaktadır.